Gia đình NSƯT Đinh Linh và 'Tiếng vọng quê hương'

Vợ ở nhà sắp xếp những chương trình âm nhạc dân tộc cho khách du lịch. Chồng lo quảng bá âm nhạc dân tộc ở các điểm công cộng, bán đàn piano, nhạc cụ dân tộc và cả… bán cà phê. Hai con có nhiệm vụ học. Đó là “phân công lao động” trong gia đình NSƯT Đinh Linh - NSƯT Tuyết Mai và hai con trai. Và giờ đôi vợ chồng nghệ sĩ ấy đang dồn hết tâm huyết cho Dàn nhạc dân tộc Tre Việt, nơi tập hợp nhiều nghệ sĩ có niềm đam mê âm nhạc dân tộc.

Gắn kết gia đình bằng âm nhạc truyền thống

Nếu chỉ thấy anh réo rắt với sáo trúc hay chị tình tang với đàn t’rưng chưa chắc người xem cảm nhận được tình yêu của họ dành cho âm nhạc dân tộc. Ai có dịp thấy chị tranh luận cho ra lẽ để bảo vệ một ý kiến khoa học trong quá trình nghiên cứu cải tiến nhạc cụ dân tộc; anh chạy đôn chạy đáo lo từ bản phôtô bài hát đến giá nhạc cho dàn nhạc dân tộc tập bài hát mới hiểu được tình yêu dành cho âm nhạc dân tộc trong hai người nghệ sĩ này.

Họ có cuộc sống như những cặp vợ chồng nghệ sĩ khác, quen nhau thời đi học (NSƯT Đinh Linh và NSƯT Tuyết Mai trước là bạn cùng học khoa âm nhạc dân tộc ở Nhạc viện Hà Nội), cùng là đồng nghiệp công tác tại Nhà hát ca múa nhạc Việt Nam rồi thành vợ chồng. Anh chị cưới nhau ở Hà Nội, sau khi sinh con đầu lòng lại tiếp tục cùng vào Nam lập nghiệp, cùng làm chung ở Nhà hát ca múa nhạc Bông Sen (TP.HCM).

Bây giờ anh và chị đã có những đường hướng riêng, chị tiếp tục ở Nhà hát ca múa nhạc Bông Sen biểu diễn, nghiên cứu. Anh tách ra khỏi khối nhà nước để tự do thực hiện những dự án riêng. Thế nhưng âm nhạc dân tộc vẫn là con đường anh chị lựa chọn cùng bước tiếp dù công tác ở đâu.

Cách đây ba năm, từ suy nghĩ làm sao để có thể kiếm sống bằng nghề, con cái theo nghề, anh chị đã có ý tưởng mở chương trình phục vụ âm nhạc dân tộc cho khách du lịch. Trúc Mai House, lấy địa điểm là ngôi nhà của hai vợ chồng nghệ sĩ đã ra đời từ đó. “Đây là cách vừa duy trì nghề cho gia đình, tạo điều kiện để các cháu tiếp xúc với nhạc cụ truyền thống nhiều hơn và vừa để kiếm sống” - NSƯT Đinh Linh chia sẻ.

Những buổi diễn ở Trúc Mai House không phải là những buổi nghe hòa nhạc dân tộc gì to tát. Theo quan niệm của đôi vợ chồng nghệ sĩ này, một giờ đến Trúc Mai House chỉ là một giờ khách đến thăm nhà nghệ sĩ đã ba đời theo nghề (cha nghệ sĩ Đinh Linh là nghệ sĩ sáo trúc Đinh Thìn và con trai anh - Đinh Nhật Minh đang theo học ngành sáo trúc tại Trung Quốc). Nhà có gì tiếp đãi nấy, khách có thể vừa thăm nhà, xem những nhạc cụ trưng bày (khoảng 20 nhạc cụ), xem chủ nhà biểu diễn, nghe nói chuyện về âm nhạc, dạy cách chơi các nhạc cụ…

Tre Việt bắt đầu từ con số không

Từ “tham vọng” gìn giữ, phát triển nhạc dân tộc, đem nhạc truyền thống đến gần công chúng mà Dàn nhạc dân tộc Tre Việt đã ra đời. Tre Việt đã bắt đầu từ con số không thực sự: Không một đồng xu cắc bạc, không biết đất diễn là đâu. Tất cả chỉ bằng một “lời hứa” của nghệ sĩ Đinh Linh rằng: “Đây không phải là dàn nhạc của tôi. Tôi chỉ là người kết nối các bạn đến để luyện tập âm nhạc. Ở đó có người lo cho bài bản dàn dựng, có địa điểm, có nơi để xe luyện tập… Còn lại tất cả là tự túc. Nếu biểu diễn có tiền bồi dưỡng của nhà tài trợ thì tiền được chia đều, không thì… thôi!”.

NSƯT Đinh Linh và NSƯT Tuyết Mai trong một buổi diễn tại Trúc Mai House. Ảnh: Erick Niemann

Quả thật tất cả đều tự túc, thành viên nào có nhạc cụ thì mang tới, có quần áo biểu diễn cũng đem theo luôn. Và địa điểm luyện tập thì tận dụng mặt bằng của nhà hàng trong khuôn viên Bảo tàng Lịch sử TP.HCM vào giờ trưa. Cứ mỗi sáng, mọi người đã thấy Đinh Linh lúi húi ở quán cà phê ngay cổng vào Bảo tàng Lịch sử TP.HCM. Anh mở quán cà phê kèm bán đàn piano cùng thời điểm thành lập Tre Việt. Quán cà phê anh mở là nơi “tiếp tế” nước uống cho dàn nhạc những lúc luyện tập và cũng là nơi gặp gỡ bạn bè trong giới.

Dù ra đời trong hoàn cảnh khó nghèo như vậy nhưng tiêu chí nghệ thuật của Tre Việt là tiêu chí đẳng cấp. “Đẳng cấp ít nhất là từ những gì đã học được ở nhạc viện chứ không phải loại âm nhạc nhà hàng kiếm sống leo lắt, muốn đánh sao thì đánh” - nghệ sĩ Đinh Linh khẳng định.

Cũng chính từ “lời hứa” của nghệ sĩ Đinh Linh rằng Tre Việt chỉ là một nơi để luyện tập âm nhạc, thế nên thành viên trong dàn nhạc khá đa dạng, ai yêu âm nhạc dân tộc đều tham gia.

Trong khoảng 30 thành viên hiện tại của Dàn nhạc dân tộc Tre Việt, ngoài sinh viên đang học ở nhạc viện còn lại là nhiều thành phần khác: người đánh đàn ở các nhà hàng, làm ở đài phát thanh, người là doanh nhân… Đây là điểm rất khó cho nghệ sĩ Đinh Linh khi tập chung cả dàn nhạc. “Tôi phải dùng thủ thuật của nghề để làm sao mọi tác phẩm khi diễn nghe đồng đều dù tay nghề người khá, người yếu khác nhau. Tre Việt cũng là nơi để các bạn tập luyện tay nghề của mình. Tôi có chủ trương luyện tập, để làm sao trong nhóm khi không có người này phải có người kia, nếu không chuyện tồn tại hay tan rã của Tre Việt chỉ trong gang tấc” - nghệ sĩ Đinh Linh tâm sự.