Cách phân biệt tiêu và sáo

Tôi không thể phân biệt được đâu là cây Tiêu đâu là cây Sáo .

Phần lớn dựa vào cách thổi dọc và ngang ,âm trầm và âm cao ,âm sắc và thao tác của các ngón tay .

nhưng tôi vẫn cảm thấy nó còn quá cảm tính ,chưa thật sự thuyết phục .

Vậy các bạn có thể cho tôi biết sự khác nhau cơ bản và rõ nét nhất để phân biệt được Tiêu và Sáo không ?

Sáo mà dễ lộn với tiêu thì chỉ có sáo dọc, vì trước giờ đa số dân VN mình cứ thấy thổi dọc thì kêu là tiêu thôi; còn sáo ngang thì khỏi phải nói nữa.
Ngoài 2 cái bạn nói ở trên: cách thổi dọc-ngang, âm trầm-cao góp phần phân biệt tiêu hay sáo còn 1 yếu tố quyết định nữa chính là đầu thổi.
Đầu thổi ở tiêu là huyệt khẩu thì hình chữ U hoặc V hoặc lai giữa U và V, tì cằm để thổi.
Đầu thổi ở sáo dọc phức tạp hơn gồm 1 đầu để ngậm và 1 lỗ sát ngay dưới để luồng hơi từ đầu thổi tới gặp cạnh dưới của lỗ (hơi sắc) sẽ tạo ra sự chênh áp, từ đó làm dao động cột không khí trong lòng sáo rồi từ đó tạo ra âm thanh. Tiêu sáo đều có chung nguyên lý này, nhưng tiêu và sáo ngang thì điều chỉnh được góc độ của luồng hơi, còn sáo dọc thì không (vì chỉ ngậm chết một chỗ). Nói về khoản ngậm này thì sáo dọc và recorder giống nhau.

Từ trái qua: recorder, sáo dọc, tiêu và sáo ngang

Đầu thổi recorder và sáo dọc: nhìn chính diện và nghiêng chếch sau


Cũng có loại sáo dọc để nguyên đầu thổi là hình trụ tròn chứ không cưa vát như cây trong hình. Thường để trụ tròn cho những ống trúc nhỏ và cưa vát trong trường hợp ống trúc có đường kính lớn.

Đầu thổi tiêu:

Còn 1 cái để phân biệt nữa là dựa vào kích thước. Tuy nhiên sẽ sai lầm vì có những ngoại lệ là ống tuy bự nhưng vẫn là sáo, còn cây ngắn ngủn, nhỏ xíu vẫn là tiêu vì đầu thổi nó quyết định rứa.

Cảm ơn bác Ninja, bài viết rất rõ ràng và dễ hiểu !

Một nét đặc trưng hay thấy, mà ko biết có phải là bản chất ko, là tiêu chỉ có 4-5 lỗ phía trước. Còn sáo thì lúc nào cũng 6 lỗ chính phía trên.

 

minhkhanh523:

Tôi không thể phân biệt được đâu là cây Tiêu đâu là cây Sáo .

Phần lớn dựa vào cách thổi dọc và ngang ,âm trầm và âm cao ,âm sắc và thao tác của các ngón tay .

nhưng tôi vẫn cảm thấy nó còn quá cảm tính ,chưa thật sự thuyết phục .

Vậy các bạn có thể cho tôi biết sự khác nhau cơ bản và rõ nét nhất để phân biệt được Tiêu và Sáo không ?

em nghĩ là bác minhkhanh ko phải ko biết cây tiêu nó như thế nào đâu.
đọc bài nì làm em cũng ko biết tiêu và sáo nó khác nhau thế nào lun haha. 

Giờ thì hiểu được 90% rồi ,cám ơn bạn Ninja Rùa nhiều lắm .

...