Cái gì ảnh hưởng tới âm thanh của cây sáo??

Mấy anh làm sáo lâu năm có nhiều kinh nghiệm có thể chỉ cho em vấn đề này được không?? thực ra thì cái gì là yếu tố quyết định tới màu âm của một cây sáo?? chất liệu ống sáo, vị trí các lỗ bấm, hình dáng lỗ thổi, bề dày ống sáo .. .?? hay là yếu tố nào khác??

em ở ngoài này ko có điều kiện đi kiếm trúc để làm sáo! có mấy ống trúc anh thoong gởi ra thì em và thằng saohanoi đã tàn phá hết những ống làm được sáo C rồi! vậy là hôm vừa rồi em có mua một ống PVC đường kính 13, bề dày 1mm về khoét thử! em khoét hai cây giống hệt nhau về khoảng cách lỗ, chỉ có  hình dáng lỗ thổi là khác nhau thôi! vậy mà khi thổi thì thấy hoàn toàn khác nhau! một cây thì tiếng rất vang, trong & sắc, còn một cây thì nghe cứ có tiếng xì xì, mà đó là cùng một người thổi là em! mà em nghe thì thấy âm thanh của cây bằng nhựa với cây bằng trúc không  khác nhau nhiều! vậy có phải là màu âm chủ yếu do hình dáng lỗ thổi quyết định không??

 

kinh nghiệm làm sáo lâu năm thì em không có rồi, nhưng theo những lần em phá phách sáo, em thấy rằng hình dáng lỗ thổi có ảnh hưởng đến màu âm của sáo, độ nhám, mịn của lổ thổi, của lòng ống và các nốt bấm cũng có ảnh hưởng đến màu âm ( bác lấy giấy nhám và giấy đánh bóng nghịch 1 hồi là thấy đủ thứ điên đảo trong đó) , độ khô hay ẩm của trúc cũng ảnh hưởng luôn, và chất liệu của ống làm sáo ảnh hưởng, theo em, là nhiều nhất đến màu âm của sáo. Những thứ này ta biết đều có ảnh hưởng đến màu âm của sáo nhưng nguyên lý, quy luật đứng đằng sau chi phối là gì thì em vẫn chưa nắm rõ dc, mà như vậy thì mọi lý giải sẽ khó khách quan và khoa học

Làm sáo thì tui không rành, nhưng theo tui, cách đặt môi miệng và cách thổi sáo của từng người cũng ảnh hưởng mầu âm của sáo tuy không rõ lắm. Nhưng nếu muốn thấy rõ thì Tiêu là thấy rõ hơn cả. Hồi đó chỉ có một cây tiêu (song hoa tiêu) cùng trong một phòng thì 4 nguời gồm MHM, Leehonso, SaoNhua, SaoTruc thổi 1 cây mà 4  mầu âm khác nhau mà khác khá là xa. Vì vậy sáo cũng phải có ảnh hưởng.

chừng nào bác dùng máy đúc ra thì nó mới ko khác, chứ nếu dùng tay mà khoét hay thậm chí dùng khoan mà dùi thì vẫn có sự khác biệt rất nhiều giữa 2 cây cùng lúc bác làm ra, màu âm ko phải như màu sắc, chỉ cần tô điểm cái này với cái kia thì nó sẽ ra màu bác muốn, ví dụ tô giữa màu đỏ với lam sẽ ra tím, nhưng màu âm của sáo thì khác khác khác nhiều, ko có công thức và cái chuẩn mực nào để đo màu âm hết, bởi thế mới có nhiều nhạc cụ, dù cùng tần số cao độ nhưng màu âm hoàn toàn khác nhau, cái này thì tui chịu chết chả hiểu mô tê gì hết và chả biết sao để biến đổi theo ý của mình.

nhưng dù vậy, tui vẫn có thể thay đổi đuợc chút ít màu âm mà ko ảnh huởng tới cao độ của nốt nhạc, cái này thì tui khẳng định hơn phân nửa việc quyết định màu âm là do đầu thổi của tiêu hoặc lỗ thổi của sáo, do góc cạnh tiếp xúc với luồng hơi khác nhau nên áp suất chênh lệch thay đổi sẽ khác nhau và do đó màu âm cũng khác nhau, tương tự như vậy do cấu tạo răng và môi khác nhau mà mỗi nguời có thể cho ra 1 màu âm khác biệt, hoặc tự mình thay đổi góc thổi thì cũng có thể thay đổi màu âm

một phần ko nhỏ là chất liệu của nhạc cụ, nếu chất liệu chả ảnh hưởng gì thì tụi này chẳng dại gì đi lặn lội rừng sâu tìm cho bằng được trúc xịn trúc ngon, rồi sự khác biệt lớn lao giữa tiêu trúc tiêu gỗ tiêu sắt là một minh chứng rõ ràng thể hiện nguyên nhân sự khác biệt nằm ở chất liệu. còn đồ nhựa thì tui chưa từng xài nên hỏng biết, trước giờ tui chỉ có 1 cây recorder bằng nhựa thôi, âm thanh dở hơn hẳn so với cây bằng gỗ, dù cả hai cây tui đều thấy dở...he he he,

túm lại màu âm của tiếng sáo tiếng tiêu do rất nhiều thứ quyết định chứ ko phải do nhân tố đơn độc nào hết... bởi vậy, muốn làm đuợc cây sáo xịn thì chỉ có mà làm cho nhiều rồi ngồi lựa ra hên xui là chính chứ hỏng ai hơi đâu mà ngồi tính cho được, ngu kiến của tui là thế, ai có cao kiến gì xin dạy bảo, nhưng cá chắc là MHM làm thêm vài năm nữa chưa chắc ra đuợc 1 cây sáo ngon như cây của ông rùa, còn leehonso mà trả saonhua cái khúc giữa  "xà beng tam khúc tiêu" của bác thì đố bác lụm đâu ra 1 khúc khác để lắp vô mà nó còn to mồm như trước...cái này nó có khoảng thay đổi rộng quá nên khó dự trù để tính toán nhỉ mấy anh em, tui thấy chỉ có làm nhiều rồi hi vọng hi vọng hi vọng và thất vọng....

Hjc! sao lại có người bảo tui "tàn phá" chứ? Phải là "nghiên cứu" mới phải đạo

saohanoi:

Hjc! sao lại có người bảo tui "tàn phá" chứ? Phải là "nghiên cứu" mới phải đạo

aha, lại thêm một tay nghiên cứu theo kiểu leehonso, nghiên cứu và ko cho ra thành phẩm, nghiên cứu chỉ là nghiên cứu...he he he... 

thực ra tên saohanoi hắn có làm được mấy cây khá tốt, đã được bác Sơn kiểm nghiệm và khen là tốt chứ không phải là chỉ nghiên cứu mà không cho ra thành phẩm đâu!

nhưng dùng từ nghiên cứu cho việc em và hắn đang làm thì hơi quá! gọi là phá phách, phá hoại thì đúng hơn! tại là gần chục cây mới được có vài ba cây thổi được! 

Hjc! nếu được như bác lee nhà ta thì đã tốt.

Các bác làm ơn góp ý dùm em nha :

- Em làm sáo thì nó lên bát 3 khá dễ nhưng bát 1 cụ thể là nốt đô 1 nó hơi khó thổi. Còn về màu âm thì em ko dám nói đến. Em nghĩ là do lổ thổi không tốt, ban đầu thì em khoét lổ thổi thật sâu vào lòng ống nhưng sau đó thì chỉ khoét vát vát một chút và cảm thấy nó dễ thổi hơn.Các bác làm ơn  nghĩ cách cải tiến nốt đô 1 của em nhé.

- Em thấy các bác trong nam làm lổ thổi đều hình tròn, còn các thầy ngoài bắc đều làm hình elip. Điều này có ảnh hưởng nhiều đến sáo không vậy?